--- SẾP CỦA TÔI, THẦY CỦA TÔI---
---(1) Năm 1998, tôi ra trường, duyên may đưa tôi đến gặp Thầy. Lần đầu tiên ra mắt Thầy, tôi lo, không biết liệu mình có ổn không, nhiều suy nghĩ mông lung lắm. Đến nhà Thầy, tôi mua một gói 555 và một túi hoa quả làm quà. Bạn tôi, PCM, trợ lý của Thầy, nhìn bao thuốc nhưng không nói gì, dẫn tôi đi. Cảm giác đầu tiên của tôi là Sếp rất gần gũi, an toàn. Tôi mở gói thuốc ba số mời Thầy, Thầy cười cười rồi bảo, "Cháu thích thì cứ hút tự nhiên, bác vốn không hút thuốc, mà bác cũng không có nhiều tiền để hút thuốc này như cháu đâu". Nghe xong tôi đơ người trên ghế, lườm nhanh ông bạn PCM của tôi, chết thật, thằng bạn đểu nhé, sao không nói trước với mình chứ.
---(2) Sếp làm việc tỉ mỉ, cẩn thận đến mức tôi phát hoảng mấy năm liền. Có lần Sếp cầm bút đưa nét làm mẫu cho tôi hai cái ngoặc lên bảng phoóc, từ tốn bảo tôi, thanh niên chữ xấu thì viết ít thôi cũng được, nhưng cháu cố đừng viết ẩu, xấu thì sửa được chứ ẩu thành quen thì khó sửa lắm cháu ạ. Mỗi ngày cháu nên sửa lấy một chút, chắc sẽ sửa được. Sau này tôi tự rút ra được một chân lý thế này, phàm những người tên Quang (như thầy tôi, Nhà giáo Nguyễn Đăng Quang chẳng hạn) thì luôn nằm trong top những người cực kỳ cẩn thận và vô cùng kiên nhẫn. Bạn đọc thử xem có phải thế không nhé.
---(3) Mỗi ngày Sếp mắng tôi, nhiều thì cả chục lần, chí ít cũng dăm ba lần. Tính tôi hay đại khái qua loa, tốc độ thì có nhưng chất lượng thì thôi rồi, không được góc nào. Sếp tôi thì tỉ mỉ cẩn thận, tôi ăn mắng nhiều không đếm hết, quả thực, có lẽ trên trần gian này chẳng có ông Sếp nào kiên nhẫn với cấp dưới đến mức như Thầy đối với tôi, đến bây giờ tôi vẫn tin chắc thế. Có hôm nửa đêm đang thiu thiu ngủ, chợt thấy có gì đó không ổn, tôi bèn ngồi dậy. Ông bạn PCM đang nằm cạnh ngó sang hỏi, ông làm sao mà loay hoay mãi thế. Tôi thành thật trả lời, lạ quá, tôi thấy thiêu thiếu gì đó, hình như hôm nay Sếp không mắng tôi câu nào ông ạ, tôi lăn tăn quá đi. Ông bạn gật gật, ừ, hôm nay tôi cũng thấy Sếp không mắng ông câu nào, lạ thật, để mai tôi hỏi lý do hộ cho, thôi ngủ đi. Ông bạn tôi trôi vào giấc mộng, còn tôi thì trằn trọc mãi, nhẽ nào Thầy chán nản với tôi rồi chăng?
---(4) Thầy quan tâm chỉ dạy tôi đủ mọi thứ mà Thầy có thể, làm trợ lý cho Thầy hơn 4 năm trời, tôi học được vô vàn thứ mà chưa ai từng dạy tôi. Nói không quá, khi tôi đến với Thầy thì tôi đang là con nai con hoẵng hoang dã, chẳng có một phẩm chất nào cho ra hồn cả, hơn 4 năm trợ lý bên Thầy thì tôi thành người khác hẳn, chẳng phải tôi trở thành xuất sắc gì so với các đồng nghiệp khác đâu, nhưng Thầy kỳ công kiên nhẫn thay đổi tôi, đủ cho tôi thấy mình có thể làm việc và tự tin làm việc, một trạng thái thay đổi cực lớn so với bản ngã hoang dại ngày nào, một sự thay đổi, như triết học vẫn nói, thay đổi căn bản về Chất. Thế đấy, Thầy tôi như thùng thuốc tẩy cực đậm đặc, còn tôi như bộ quần áo học trò vướng đầy bùn đất, tôi vật vã trắng sạch dần trong nhẫn nại vô biên của Thầy tôi.
---(5) Tôi thích đọc sách,sách gì cũng đọc, sách càng dày càng thích, kinh điển cũng vậy, chưa từng ngại đọc. Lúc nào cơ quan rảnh việc là tôi lôi mấy cuốn bìa xanh của các cụ râu dài Do Thái ra đọc, đọc đi đọc lại hết cuốn này đến cuốn khác. Thầy để ý và khuyến khích tôi, thanh niên nên đọc, đọc càng nhiều càng tốt cháu ạ. Có hôm Thầy rủ rỉ về chuyện đọc với tôi, Thầy bảo, bác hồi xưa thích sách, nhiều hôm không có tiền mua sách bèn ra hiệu sách ngửi mùi mực in, vẫn thấy thích mê. Bác nghe nói hồi sinh viên cháu nhịn ăn để mua sách, có phải không? Tôi ngạc nhiên, vâng, đúng là cháu có nhịn ăn mua sách thật, mấy cuốn Kinh Dịch, Kinh Thi, tuyển 6 tập, Tư Bản...có được là do cháu nhịn ăn mua đọc, cơ mà sao bác biết được chứ? Thầy cười cười, thì ra ông bạn tôi, PCM, mách Thầy. Thầy quý tôi thêm chắc hẳn vì Thầy biết được chuyện này đây.
---(6) Thầy năm nay đã 80+, đã thôi làm quản lý mấy năm rồi, tóc Thầy đã bạc da đã mồi, không còn được nhanh nhẹn như 20 năm về trước nữa. Đôi khi Thầy vẫn mắng tôi, chỉ đôi khi thôi. Năm ngoái tôi có dịp ngồi nghe Thầy mắng mà chợt thấy nao lòng, thời gian chẳng chừa ai, Thầy tôi cũng vậy, sức mắng của Thầy tôi đã không còn mạnh như xưa nữa, lực mắng yếu đi rất rất nhiều rồi.
---(7) Dù sức chẳng được như xưa nhưng trí tuệ Thầy vẫn cực sắc sảo, thậm chí có lúc tôi thấy mình chưa bắt kịp. Thầy nghĩ về thời thế nhiều hơn và trong khi lũ chúng tôi đọc ít dần đi thì Thầy tôi lại đọc nhiều hơn trước. Hôm trước Thầy gửi tặng tôi cuốn LỊCH SỬ CHÍNH TRỊ (cho thanh thiếu niên). Ban đầu tôi ngạc nhiên lắm, Thầy tặng tôi cuốn sách truyện tranh dành cho bọn trẻ con, bạn tin được không? Tôi gọi điện cảm ơn Thầy, nhân tiện hỏi Thầy cái điều tôi thắc mắc, Thầy cười bảo, cháu đọc thử xem, ba cái chuyện triết học, chính trị khô như ngói mà bọn Tây nó viết cho trẻ con đọc bằng hình thức truyện tranh ngon lành, cháu thấy nó có thông minh không? Đến bao giờ những người làm sách chính trị bên mình thông minh được như bọn nó cháu nhỉ?
Thì ra đây là điều Thầy muốn tôi nghĩ đến.
Ôi, Thầy tôi!
---(1) Năm 1998, tôi ra trường, duyên may đưa tôi đến gặp Thầy. Lần đầu tiên ra mắt Thầy, tôi lo, không biết liệu mình có ổn không, nhiều suy nghĩ mông lung lắm. Đến nhà Thầy, tôi mua một gói 555 và một túi hoa quả làm quà. Bạn tôi, PCM, trợ lý của Thầy, nhìn bao thuốc nhưng không nói gì, dẫn tôi đi. Cảm giác đầu tiên của tôi là Sếp rất gần gũi, an toàn. Tôi mở gói thuốc ba số mời Thầy, Thầy cười cười rồi bảo, "Cháu thích thì cứ hút tự nhiên, bác vốn không hút thuốc, mà bác cũng không có nhiều tiền để hút thuốc này như cháu đâu". Nghe xong tôi đơ người trên ghế, lườm nhanh ông bạn PCM của tôi, chết thật, thằng bạn đểu nhé, sao không nói trước với mình chứ.
---(2) Sếp làm việc tỉ mỉ, cẩn thận đến mức tôi phát hoảng mấy năm liền. Có lần Sếp cầm bút đưa nét làm mẫu cho tôi hai cái ngoặc lên bảng phoóc, từ tốn bảo tôi, thanh niên chữ xấu thì viết ít thôi cũng được, nhưng cháu cố đừng viết ẩu, xấu thì sửa được chứ ẩu thành quen thì khó sửa lắm cháu ạ. Mỗi ngày cháu nên sửa lấy một chút, chắc sẽ sửa được. Sau này tôi tự rút ra được một chân lý thế này, phàm những người tên Quang (như thầy tôi, Nhà giáo Nguyễn Đăng Quang chẳng hạn) thì luôn nằm trong top những người cực kỳ cẩn thận và vô cùng kiên nhẫn. Bạn đọc thử xem có phải thế không nhé.
---(3) Mỗi ngày Sếp mắng tôi, nhiều thì cả chục lần, chí ít cũng dăm ba lần. Tính tôi hay đại khái qua loa, tốc độ thì có nhưng chất lượng thì thôi rồi, không được góc nào. Sếp tôi thì tỉ mỉ cẩn thận, tôi ăn mắng nhiều không đếm hết, quả thực, có lẽ trên trần gian này chẳng có ông Sếp nào kiên nhẫn với cấp dưới đến mức như Thầy đối với tôi, đến bây giờ tôi vẫn tin chắc thế. Có hôm nửa đêm đang thiu thiu ngủ, chợt thấy có gì đó không ổn, tôi bèn ngồi dậy. Ông bạn PCM đang nằm cạnh ngó sang hỏi, ông làm sao mà loay hoay mãi thế. Tôi thành thật trả lời, lạ quá, tôi thấy thiêu thiếu gì đó, hình như hôm nay Sếp không mắng tôi câu nào ông ạ, tôi lăn tăn quá đi. Ông bạn gật gật, ừ, hôm nay tôi cũng thấy Sếp không mắng ông câu nào, lạ thật, để mai tôi hỏi lý do hộ cho, thôi ngủ đi. Ông bạn tôi trôi vào giấc mộng, còn tôi thì trằn trọc mãi, nhẽ nào Thầy chán nản với tôi rồi chăng?
---(4) Thầy quan tâm chỉ dạy tôi đủ mọi thứ mà Thầy có thể, làm trợ lý cho Thầy hơn 4 năm trời, tôi học được vô vàn thứ mà chưa ai từng dạy tôi. Nói không quá, khi tôi đến với Thầy thì tôi đang là con nai con hoẵng hoang dã, chẳng có một phẩm chất nào cho ra hồn cả, hơn 4 năm trợ lý bên Thầy thì tôi thành người khác hẳn, chẳng phải tôi trở thành xuất sắc gì so với các đồng nghiệp khác đâu, nhưng Thầy kỳ công kiên nhẫn thay đổi tôi, đủ cho tôi thấy mình có thể làm việc và tự tin làm việc, một trạng thái thay đổi cực lớn so với bản ngã hoang dại ngày nào, một sự thay đổi, như triết học vẫn nói, thay đổi căn bản về Chất. Thế đấy, Thầy tôi như thùng thuốc tẩy cực đậm đặc, còn tôi như bộ quần áo học trò vướng đầy bùn đất, tôi vật vã trắng sạch dần trong nhẫn nại vô biên của Thầy tôi.
---(5) Tôi thích đọc sách,sách gì cũng đọc, sách càng dày càng thích, kinh điển cũng vậy, chưa từng ngại đọc. Lúc nào cơ quan rảnh việc là tôi lôi mấy cuốn bìa xanh của các cụ râu dài Do Thái ra đọc, đọc đi đọc lại hết cuốn này đến cuốn khác. Thầy để ý và khuyến khích tôi, thanh niên nên đọc, đọc càng nhiều càng tốt cháu ạ. Có hôm Thầy rủ rỉ về chuyện đọc với tôi, Thầy bảo, bác hồi xưa thích sách, nhiều hôm không có tiền mua sách bèn ra hiệu sách ngửi mùi mực in, vẫn thấy thích mê. Bác nghe nói hồi sinh viên cháu nhịn ăn để mua sách, có phải không? Tôi ngạc nhiên, vâng, đúng là cháu có nhịn ăn mua sách thật, mấy cuốn Kinh Dịch, Kinh Thi, tuyển 6 tập, Tư Bản...có được là do cháu nhịn ăn mua đọc, cơ mà sao bác biết được chứ? Thầy cười cười, thì ra ông bạn tôi, PCM, mách Thầy. Thầy quý tôi thêm chắc hẳn vì Thầy biết được chuyện này đây.
---(6) Thầy năm nay đã 80+, đã thôi làm quản lý mấy năm rồi, tóc Thầy đã bạc da đã mồi, không còn được nhanh nhẹn như 20 năm về trước nữa. Đôi khi Thầy vẫn mắng tôi, chỉ đôi khi thôi. Năm ngoái tôi có dịp ngồi nghe Thầy mắng mà chợt thấy nao lòng, thời gian chẳng chừa ai, Thầy tôi cũng vậy, sức mắng của Thầy tôi đã không còn mạnh như xưa nữa, lực mắng yếu đi rất rất nhiều rồi.
---(7) Dù sức chẳng được như xưa nhưng trí tuệ Thầy vẫn cực sắc sảo, thậm chí có lúc tôi thấy mình chưa bắt kịp. Thầy nghĩ về thời thế nhiều hơn và trong khi lũ chúng tôi đọc ít dần đi thì Thầy tôi lại đọc nhiều hơn trước. Hôm trước Thầy gửi tặng tôi cuốn LỊCH SỬ CHÍNH TRỊ (cho thanh thiếu niên). Ban đầu tôi ngạc nhiên lắm, Thầy tặng tôi cuốn sách truyện tranh dành cho bọn trẻ con, bạn tin được không? Tôi gọi điện cảm ơn Thầy, nhân tiện hỏi Thầy cái điều tôi thắc mắc, Thầy cười bảo, cháu đọc thử xem, ba cái chuyện triết học, chính trị khô như ngói mà bọn Tây nó viết cho trẻ con đọc bằng hình thức truyện tranh ngon lành, cháu thấy nó có thông minh không? Đến bao giờ những người làm sách chính trị bên mình thông minh được như bọn nó cháu nhỉ?
Thì ra đây là điều Thầy muốn tôi nghĩ đến.
Ôi, Thầy tôi!
